کتاب امام شناسی جلد 12 قسمت 1
اختصاص علم غیب به خدا و اعطاء آن به رسولان
حجم: 6.40 mb
دانلود
قال الله الحکیم فی کتابه الکریم:
عَـٰلِمُ الْغَیْبِ فَلَا یُظْهِرُ عَلَی غَیْبِهِ أَحَدًا إِلَّا مَنِ ارْتَضَی' مِنْ رَسُولٍ فَإِنَّهُ و یَسْلُکُ مِنْ بَیْنَ یَدَیْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ رَصَدًا * لِیَعْلَمَ أَنْ قَدْ أَبْلَغُوا رِسَالَاتِ رَبِّهِمْ وَ أَحَاطَ بِمَا لَدَیْهِمْ وَ أَحْصَی' کُلَّ شَیْءٍ عَدَدًا.
«خداوند عالِم به تمام غیب است و بس ، پس بر غیب خود هیچکس را واقف نمیگرداند مگر آن رسولی را که بپسندد و انتخاب و اختیار نماید، که در این صورت در پیش رو و در پشت سر آن رسول (از فرشتگان خود) محافظ و پاسدار میگمارد. تا بداند که: آن رسولان، پیغامها و مأموریّتهای پروردگار خود را به طور تحقیق و کامل ابلاغ کردهاند؛ و خداوند به آنچه در نزد رسولان است إحاطه و هیمنه دارد و تعداد و شمارش هر چیز را میداند.»
صدر این آیه میرساند که خداوند به تنهائی عالم الغیب است آنهم به همۀ أنواع غیب؛ بالاخصّ با قرار دادن و نشاندن اسم ظاهر غَیْبِهِ بجای ضمیر، که نفرموده است:
فَلَا یُظْهِرُ عَلَیْهِ این معنی مشهود است. و سپس میگوید: هر کس را که بپسندد و مورد رضای خاطر او باشد از رسولانِ به سوی خلق خود، او را بر علم غیب خود مطّلع میکند و او را مسلّط بر غیب نموده پرده از جلوی دیدگان او بر میگیرد؛ و بنابراین از علم غیب خود به او میدهد.
و در صورت پردهبرداشتن و اظهار علم غیب را بر رسولان، خداوند دو دسته رَصَد و مراقب بر آنها میگمارد: یک دسته محافظینی هستند از فرشتگان که در پیش روی آنها بعد از وقوفِ بر غیب، میگمارد که در أدای آن مأموریّت و ابلاغ آن علم به مردم، شیاطین در ذهنشان وسوسه نکنند و آن علم پاک و صافی را به هواجس نفسانی و هوای شیطانی مکدّر و تیره نسازند.
دستۀ دوّم محافظان و پاسدارانی هستند که از پشت سر آنها، یعنی قبل از وقوف بر غیب، بین مصدر وحی و تنزیل و بین آنها قرار میدهد تا وحی در سیر نزولی در عوالم خود تا به قلب رسول برسد بدون تصرّف و دخالت موجودات عالَم عِلْوی باشد. این دسته از محافظان فرشتگانی هستند که در انزالِ وحی و سیر آن در مراتب و درجات تا به رسول ابلاغ شود، دخیل میباشند.
تمام این مراقبتها و مراقبها، برای آنستکه حقیقت ابلاغ رسالات آن رسولان در خارج بطور صحیح و درست تحقّق پذیرد، زیرا معلوم است که جملۀ لِیَعْلَمَ أَنْ قَدْ أَبْلَغُوا (برای آنکه خداوند بداند که رسولان ابلاغ رسالت خود را نمودهاند) علم فعلی خدا را میفهماند نه علم ذاتی را، و علم فعلی خدا نفس تحقّق امور خارجی و عین واقعیّت و حقیقت در خارج است و جدا از نفس تحقّق خارجی نیست، زیرا علم خدا به موجودات، حصولی نیست بلکه حضوری محض است.
و معنای علم حضوری، وجود و تحقّق معلوم در نزد عالم به آن است. و علیهذا معنای لِیَعْلَمَ، لِیَتَحَقَّقَ خواهد شد. یعنی این دو سلسله از فرشتگان از پیش و از پس، برای تحقّق ابلاغ ایشان است که آنچه را که گرفتهاند به مردم ابلاغ کنند.
- ۹۴/۰۲/۲۱