ابوبکر باقلانی (از علمای بزرگ اهل سنت) : آوردن کتابی مانند قرآن امری ممکن است !
ابوبکر باقلانی یکی از علمای بزرگ اهل سنت است که در قولی عجیب و مخالف قرآن قائل به این است که آوردن مانند قرآن امری است ممکن و شدنی !
ابتدا ترجمه باقلانی و جایگاه او در نزد اهل سنت را با یکدیگر می خوانیم و سپس به بیان این قول مخالف قرآن باقلانی می پردازیم :
ابْنُ البَاقِلاَّنِیّ أَبُو بَکْرٍ مُحَمَّدُ بنُ الطَّیِّبِ البَصْرِیُّ : الإِمَامُ، العَلاَّمَةُ، أَوْحَدُ المُتَکَلِّمِیْن، مُقَدَّم الأُصُوْلِیین، القَاضِی، أَبُو بَکْرٍ مُحَمَّدُ بنُ الطَّیِّب بنِ مُحَمَّدِ بنِ جَعْفَرِ بنِ قَاسِم البَصْرِیُّ، ثُمَّ البَغْدَادِیُّ، ابْنُ البَاقِلاَّنِیّ ..... وَکَانَ ثِقَةً إِمَاماً بَارِعاً...
سیر اعلام النبلاء،ج17،ص190 ط موسسة الرسالة
القاضی أبو بکر الباقلانی : هو محمد بن الطیب بن محمد بن جعفر وکنیته أبو بکر، کان من أکبر علماء الکلام ...
هدایة القاری إلى تجوید کلام الباری،ج2،ص708 ط مکتبة طیبة
اما با یکدیگر قول عجیب و مخالف قرآن باقلانی را بخوانیم :
قَالَ الباقلانی وَمِمَّا یدل على أَن الْعَرَب لَا یجوز أَن تعجز عَن مثل الْقُرْآن لِأَنَّهُ قد صَحَّ وَثَبت أَن الْعَجز لَا یکون عَجزا إِلَّا عَن مَوْجُود فَلَو کَانُوا على هَذَا الأَصْل عاجزین عَن مثل الْقُرْآن وَعصى مُوسَى وإحیاء الْمَوْتَى وَخلق الْأَجْسَام والأسماع والأبصار وکشف الْبلوى والعاهات لوَجَبَ أَن یکون ذَلِک الْمثل مَوْجُودا فیهم وَمِنْهُم کَمَا کَانُوا قَادِرین على ذَلِک لوَجَبَ أَن یکون ذَلِک مِنْهُم وَلما لم یکن ذَلِک کَذَلِک ثَبت أَنه لَا یجوز عجز الْعباد على الْحَقِیقَة عَن مثل الْقُرْآن مَعَ عَدمه مِنْهُم وَکَونه غیر مَوْجُود لَهُم وَلَا عَن قلب عصى مُوسَى حَیَّة وَلَا عَن مثل ذَلِک.
الفصل فی الملل و الاهواء و النحل،ج5،ص93 ط دار الجیل
همانطور که ملاحظه می کنید در قسمت های مشخص شده ابوبکر باقلانی صراحتا معتقد است که آوردن مانند قرآن امری است ممکن و شدنی.این کلام به قدری سنگین و مخالف با اوضح واضحات قرآن کریم است که حتی ابن حزم پس از نقل آن تحملش تمام شده و بعد از کفر خواندن این سخن باقلانی،او را کافر می خواند !
قَالَ أَبُو مُحَمَّد أینتظر کفر بعد هَذَا الْکفْر فِی تصریحه أَن الْعباد وَالْعرب لَا یجوز أَن یعْجزُوا عَن مثل الْقُرْآن ....... وَمن أعظم الْبَرَاهِین على کفر الباقلانی وکیده للدّین .....
الفصل فی الملل و الاهواء و النحل،ج5،ص93 ط دار الجیل
ابن حزم می گوید :
آیا بعد از این کلام کفرآمیز منتظر کفر باید ماند در تصریح باقلانی بر این که انسان ها و عرب زبان ها از آوردن مانند قرآن عاجز نیستند ....... و از بزرگ ترین دلایل بر کفر باقلانی و کید و حیله او در دین....
ابن حزم پس از این که این سخن باقلانی را عین کفر می خواند به آوردن دلایل دیگری مبنی بر کفر باقلانی ! می پردازد.
همه این ها در حالی است که خداوند در سوره اسراء آیه 15 می فرمایند :
قُل لَّئِنِ اجْتَمَعَتِ الإِنسُ وَالْجِنُّ عَلَى أَن یَأْتُواْ بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لاَ یَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ کَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِیرًا
بگو اگر انس و جن گرد آیند تا نظیر این قرآن را بیاورند مانند آن را نخواهند آورد هر چند برخى از آنها پشتیبان برخى [دیگر] باشند.
- ۹۴/۰۳/۲۵