چرا نماز قضاى مادر خوانده نمىشود؟
بى شک پدر و مادر بر فرزندانشان حقوقى دارند؛ از اینرو در قرآن کریم و احادیث پیشوایان معصوم علیهم السلام فراوان به ما سفارش شده است که از احترام به پدر و مادر و اداى حقوقشان غفلت نکنیم.
قرآن کریم مىفرماید: « فَلا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَ لا تَنْهَرْهُمَا وَ قُلْ لَهُمَا قَوْلاً کَریماً»[1] .
در برخى کتابهاى روایى شیعه و اهلسنّت نقل است: «مردى نزد رسول خدا صلى الله علیه وآله وسلم آمد و گفت: به چه کسى نیکى کنم؟ فرمود: مادرت، باز پرسید به چه شخصى نیکى کنم؟ فرمود: مادرت، براى سومین بار این پرسش را تکرار کرد آن حضرت نیز فرمود: مادرت، آن شخص براى چهارمین بار پرسید به چه کسى نیکى کنم؟ پیامبر خدا صلى الله علیه وآله وسلم این بار فرمود: پدرت[2].
و امّا درباره این که آیا شرعاً نماز قضاهاى مادر بر فرزند بزرگتر یا دیگر فرزندان او واجب است یا خیر؟ مىتوان گفت: نظریّات فقهاى اسلام در اینباره مختلف است و دلیل قطعى و معتبرى بر اثبات آن وجود ندارد و ارزندگى شأن و مقام مادر، در فرهنگ اسلامى کسى را مجاز نمىکند بىدلیل فتوا بدهد نماز قضاهاى او را باید فرزند بزرگتر یا دیگر فرزندانش بخوانند زیرا اهلسنّت، بر این باورند که احکام شرعى، باید از منابع استنباط شود.
پاورقی
[1] سوره اسراء، (17) آیه 23.
[2] شیخ کلینى، اصول کافى، ج 2، ص 159، ح 9، و جامع الاصول، ج 1، ص 397، چاپ بیروت.
- ۹۴/۰۹/۱۷