حدیث سفینه در تفاسیر مهم اهل سنت
حاکم نیشابوری، محدث بزرگ اهل سنت به نقل این حدیث در کتاب خود می پردازد:
« قال رسول الله: مَثَلُ اهل بیتی مَثَل سفینة نوح، من رکبها نجی و من تخلّف عنها غَرِق»
:( مَثَل اهل بیتم در بین شما همانند کشتی نوح در میان قوم نوح است، هر کس سوار بر آن شود نجات یافته و هرکس از آن تخلف کند غرق می شود.)
تاریخ الخلفا، عبد الرحمن بن ابوبکر السیوطی صفحه573 و احیاء‌المیت صفحه 113
-
خداوند در سوره‌ی قمر اینگونه می‌فرماید
«فَفَتَحْنَا أَبْوَابَ السَّماءِ بِمَاءٍ مُنْهَمِرٍ * وَفَجَّرْنَا الْأَرْضَ عُیُوناً فَالْتَقَى الْمَاءُ عَلَى أَمْرٍ قَدْ قُدِرَ» (قمر/11و12)
«ما؛درهای آسمان را با آبی همچون سیل گشودیم و آبی فراوان و پی درپی فروبارید و زمین را شکافتیم و چشمههای زیادی بیرون فرستادیم و این دو آب به اندازهای که مقدر بود با هم درآمیختند»
این طوفان و سیلاب عالم گیر همه چیز را در هم نوردید و در خود فرو برد، تنها یک نقطه نجات در برابر آن وجود داشت وآن کشتی نوح بود که خداوند سرنشینانش را از غرقاب بیمه کرده بود.
تشبیه اهل بیت (علیهم‌السلام) به چنان کشتی در چنان شرائط بدین معنی است که :
1. بعد از پیامبر اسلام (ص) طوفانهایی امت اسلامی را فرا میگیرد و بسیاری را با خود میبرد و درمیان امواج خود غرق می‌کند.
2. برای رهایی از چنگال خطراتی که دین و ایمان و روح و جان مردم را تهدید می‌کند تنها یک نقطه امید وجود دارد و آن کشتی نجات اهل بیت (ع) است، که تخلّف وجدایی از آن به یقین مایه هلاکت است.
3. شرط قرار گرفتن در کشتی نوح ایمان و عمل صالح بود بنایراین شرط نجات این امت از طوفان بلاها و انحرافها ایمان و یقین به موفقیت این کشتی نجات است.
4. آنچه مایه نجات است تنها مجبت و دوستی آنها نیست بلکه پیروی از آنهاست، همان‌گونه که در زمان حضرت نوح، کسی با دوست داشتن ایشان هدایت نمی‌شد بلکه باید به ایشان اقتدا کرده و سوار بر کشتی ایشان می‌شد.
5. این حدیث هم مانند دیگر احادیث و آیات میتواند شاهد خوبی بر وجود امام معصومی در هر زمان در میان اهل بیت (ع) باشد، زیرا امر به تمسک بی قید و شرط به اهل بیت (ع) شده است.
بنابراین حدیث سفینه‌ی نوح مانند دیگر احادیثی که در این زمینه وارد شده است گواه بر تعیین آنان برای رهبری جامعه‌ی اسلامی‌است و اینکه جز آنان شخصی برای این مقام لیاقت ندارد.
1- تفسیر القرآن العظیم (ابن کثیر)
و قال الحافظ أبو یعلى: حدثنا سوید بن سعید، حدثنا مفضل بن عبد اللّه عن أبی إسحاق عن حنش، قال: سمعت أبا ذر رضی اللّه عنه و هو آخذ بحلقة الباب یقول: یا أیها الناس من عرفنی فقد عرفنی، و من أنکرنی فأنا أبو ذر سمعت رسول اللّه صلى اللّه علیه و سلم یقول: «إنما مثل أهل بیتی فیکم کمثل سفینة نوح علیه الصلاة و السلام من دخلها نجا، و من تخلف عنها هلک»
همانا مثل اهل بیت من در میان شما همچون کشتی نوح (ع) است، هر که سوار شد نجات پیدا کرد و هر که سرپیچی کرد هلاک شد.
تفسیر القرآن العظیم (ابن کثیر)، ج7، ص: 187
کتابنامه
نام کتاب: تفسیر القرآن العظیم( ابن کثیر)
نویسنده: ابن کثیر دمشقى اسماعیل بن عمرو
موضوع: روایى
قرن: هشتم
زبان: عربى
مذهب: سنى
ناشر: دار الکتب العلمیة، منشورات محمدعلى بیضون
مکان چاپ: بیروت
سال چاپ: 1419 ق
نوبت چاپ: اول
تحقیق: محمد حسین شمس الدین
توضیح: کامل
2- تفسیر روح البیان
کر چه شیرى چون روى ره بىدلیل خویش بینى در ضلالى و ذلیل
در أوائل دفتر چهارم در بیان تفسیر این حدیث که مثل اهل بیتی کمثل سفینة نوح إلخ
تفسیر روح البیان، ج5، ص: 224
تفسیر روح البیان، ج5، ص: 455
تفسیر روح البیان، ج6، ص: 22
تفسیر روح البیان، ج6، ص: 22
نام کتاب: تفسیر روح البیان
نویسنده: حقى بروسوى اسماعیل
موضوع: عرفانى
قرن: دوازدهم
زبان: عربى
مذهب: سنى
ناشر: دارالفکر
مکان چاپ: بیروت
سال چاپ: بى تا
نوبت چاپ:
تحقیق:
توضیح: کامل
3- تفسیر سور آبادى،
پیغمبر گفت صلوات اللَّه علیه: اگر مردى میان رکن و مقام هزار سال پیوسته خداى را عبادت کند و لکن اهل بیت مرا دوست ندارد یا طعن آرد در ایشان او را نگوسار در دوزخ افکنند. و نیزپیغامبر گفت صلوات اللَّه علیه مثل اهل بیتى مثل سفینة نوح من رکبها نجا و من تخلّف عنها تردّى.
: تفسیر سور آبادى، ج3، ص: 1968
نام کتاب: تفسیر سور آبادى
نویسنده: سور آبادى ابوبکر عتیق بن محمد
موضوع: تحلیلى
قرن: پنجم
زبان: فارسى کهن
مذهب: سنى
ناشر: فرهنگ نشر نو
مکان چاپ: تهران
سال چاپ: 1380 ش
نوبت چاپ: اول
تحقیق: على اکبر سعیدى سیرجانى
توضیح: کامل
4- تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان
عن سعید بن جبیر: لما نزلت هذه الآیة قالوا: یا رسول اللّه من هؤلاء الذین وجبت علینا مودتهم لقرابتک؟ فقال: علی و فاطمة و ابناهما. و لا ریب أن هذا فخر عظیم و شرف تام،
و عنه صلى اللّه علیه و سلم «حرمت الجنة على من ظلم أهل بیتی و آذانی فی عترتی و من اصطنع صنیعة إلى أحد من ولد عبد المطلب و لم یجازه علیها فأنا أجازیه علیها غدا إذا لقینی یوم القیامة»
و کان یقول «فاطمة بضعة منی یؤذینی ما یؤذیها»
در پاورقی آورده:
رواه البخاری فی کتاب فضائل الصحابة باب 12، 16 مسلم فی کتاب فضائل الصحابة حدیث 93، 94 أبو داود فی کتاب النکاح باب 12 الترمذی فی کتاب المناقب باب 60 ابن ماجه فی کتاب النکاح باب 56 أحمد فی مسنده (4/ 5، 326)
و ثبت بالنقل المتواتر أنه کان یحب علیا و الحسن و الحسین،
-
و إذا کان ذلک وجب علینا محبتهم لقوله فَاتَّبِعُوهُ
[الأنعام: 153]
و کفى شرفا لآل رسول اللّه صلى اللّه علیه و سلم و فخرا ختم التشهد بذکرهم و الصلاة علیهم فی کل صلاة.
قال بعض المذکرین: إن النبی صلى اللّه علیه و سلم قال «مثل أهل بیتی کمثل سفینة نوح من رکب فیها نجا و من تخلف عنها غرق»
تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان، ج6، ص: 74
-
نام کتاب: تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان
نویسنده: نیشابورى نظام الدین حسن بن محمد
موضوع: ادبى و عرفانى
قرن: هشتم
زبان: عربى
مذهب: سنى
ناشر: دار الکتب العلمیه
مکان چاپ: بیروت
سال چاپ: 1416 ق
نوبت چاپ: اول
تحقیق: شیخ زکریا عمیرات
توضیح: کامل
5- الدر المنثور فی تفسیر المأثور
و أخرج الحاکم عن أبى ذر رضى الله عنه قال سمعت رسول الله صلى الله علیه و سلم یقول مثل أهل بیتی مثل سفینة نوح من رکبها نجا و من تخلف عنها غرق.
الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ج3، ص: 334
نام کتاب: الدر المنثور فى تفسیر المأثور
نویسنده: سیوطى جلال الدین
موضوع: روایى
قرن: دهم
زبان: عربى
مذهب: سنى
ناشر: کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى
مکان چاپ: قم
سال چاپ: 1404 ق
توضیح: کامل
6- مفاتیح الغیب
إنه صلى اللّه علیه و سلّم قال: «مثل أهل بیتی کمثل سفینة نوح من رکب فیها نجا»
مفاتیح الغیب، ج27، ص: 596
نام کتاب: مفاتیح الغیب
نویسنده: فخرالدین رازى ابوعبدالله محمد بن عمر
موضوع: کلامى و اجتهادى
قرن: ششم
زبان: عربى
مذهب: سنى
ناشر: دار احیاء التراث العربى
مکان چاپ: بیروت
سال چاپ: 1420 ق
نوبت چاپ: سوم
تحقیق:
توضیح: کامل
حال سوال: آیا عقاید اهل سنت به مذهب شیعه نزدیک تر است یا به تفکر نو ظهور وهابی، که دشمن اهل بیت صلوات الله علیهم هستند؟
